Zaosie - to mała wieś w Baranowickim powiatu, Brzeskiego obwodu Białorusi. Podstawową osobliwością wsi Zaosie pojawia się muzeum-dwór Adama Mickiewicza. Prawdy dla, trzeba naraz zaznaczyć, co sam muzeum-dwór rozmieszczony nie na wsi Zaosie, a obok jej, w szczerym polu. To muzeum stanowi doskonale odbudowany dwór, w oryginale którego w 1798 roku rodził się wystający polsko-białoruski poeta - Adam Mickiewicz.
Początkowo dwór na wsi Zaosie został zbudowany jeszcze na środku 18-go wieku. W ciągu lat swojego istnienia kilka razy zamieniała gospodarzy. Najbardziej ważnym wydarzeniem w historii tego dworu, jak już stanęło zrozumiale, pojawia się to, że właśnie tu rodził się Adam Mickiewicz. Później tutaj także często przyjeżdżał, i przeprowadzał tu wiele czasów. Jednak, dany dwór nie był jego pobytem stałym. Na samej sprawie go dzieciństwo minęło w Nowogródek, właśnie tam był chrzczony i otrzymał pierwsze wykształcenie. Do słowa tam rzeczywiście naprawdę zachował się muzeum-dwór jego imienia, w którym mieszkał będąc dzieckiem. A oto oryginalne gospodarstwo na wsi Zaosie prawie w całości została zburzona w wejściu Pierwszej Wojny Światowej, pozostałe zrobił czas.
Przecież tylko w końcu 20-go wieku o tym gospodarstwie znowu przypomnieć sobie. I w 1998 roku, do 200 rocznica wielkiego poety Adama Mickiewicza, w miejscu jego urodzenia, obok wsi Zaosie, była odbudowanym w całości zniknąć do tego czasu dwór. Przywrócenie gospodarstwa odbywało się dzięki pomocy finansowej polskiego rządu, na podstawie rysunków Napoleona Ordy i innych artystów. Jednak te przedstawiania pooddawały tylko powierzchowność dworu. Do żalu z powodu, nie zachowało się żadnych dokumentów, opisujących wewnętrzną sytuację gospodarstwa. Dlatego za podstawę było wziętym opisem dworu pana Tadeusza - znanego bohatera poematu Mickiewicza. Przecież, jak liczy się, w tym poemacie Adam Mickiewicz w dużej mierze opowiada swoje osobiste wspomnienia z ojczyzny.
Trzeba zaznaczyć, co dwór ten przywrócony jest po prostu wstrząsająco. Przy przywróceniu gospodarstwa na wsi Zaosie nie było wykorzystywane współczesnych materiałów budowlanych, tu nawet dach słomiana. Dlatego dwór Adama Mickiewicza na wsi Zaosie całkowicie wyśmienicie pooddaje interesantom atmosferę końca 18-go wieku. Na tyle dobrze przywróconych gospodarstw danego typu i okresu w Białorusi wszystkiego dosłownie para sztuk.
Muzealny kompleks na wsi Zaosie powtarza rozplanowanie tradycyjny dwór szlachecki końca 18-go - początki 19-go wieków. W centrum znajduje się sam dwór, przeciwnie niej - nieduży spichlerz (na drugim piętrze którego jest letni pokój Adama Mickiewicza), rządem - gospodarcze budowy. Żreć także studnię - żuraw, piwnica i łaźnia nad brzegiem niedużego stawu. Do tego stawu z łaźnią prowadzi malownicza aleja, wysadzona przez brzózki.
Właśnie w to muzeum trzeba jechać jeżeli chcecie przedstawić jak wyglądały życie i pobyt drobnej szlachty w końcu 18-go wieku. Oprócz wyglądu zewnętrznego budynków, w gospodarstwie Adama Mickiewicza na wsi Zaosie bardzo dobrze przywrócone i wnętrza, które także pooddają i uzupełniają atmosferę 18-go wieku, która panuje tu. Wewnątrz samego dworu można zobaczyć mnóstwo przedmiotów dawnych czasów, a wewnątrz inne budowy można zobaczyć różne gospodarcze przynależności odpowiedniej epoki.
Ekspozycja muzeum Adama Mickiewicza na wsi Zaosie ciekawa w zasadzie właśnie tym, co tu doskonale odtworzone życie białoruskiej szlachty końca 18-go wieku. Jednak, trzeba uznać, co jakichkolwiek ważnych z historycznej i kulturalnej punktów widzenia eksponatów tu nie ma. Sprawa w tym, co wszystkie oryginalne przedmioty 18-go i 19-go wieków, będące przechowywane w tym gospodarstwie w całości zostały stracone jednocześnie z samym gospodarstwem.
Na dzisiejszy dzień są tylko pewne archeologiczne materiały, znalezione na rozkopach dworu na wsi Zaosie. Jednak te przedmioty na przełaj do Adamowi Mickiewicza nie odnoszą się i szczególnego zainteresowania nie przedstawiają. Duża część eksponatów została przywieziona z Polski. Te przedmioty w zasadzie stają się współczesnymi przebudowami starych wyrobów albo kopiami oryginalnych historycznych dokumentów. W muzeum także można zdobyć pamiątki i foldery na pamiątkę o odwiedzinach tego historycznego miejsca.
Jednak, wszyscy to w najmniejszym stopniu nie błaga wartości danego dworu. To miejsce w całości potwierdza oczekiwanie turystów, tak jak doskonale poprzenosi interesantów w atmosferę końca 18-go wieku i bardzo cieszy jakością i pięknem przeprowadzonej pracy. A wartościowe historyczne materiały, rzeczywiście, powinny być przechowywać pod niezawodną ochroną w dużych muzeach. Jednym słowem, muzeum-dwór Adama Mickiewicza na wsi Zaosie - to zupełne unikatowy, bardzo ciekawy i pozostający w pamięci pomnik białoruskiej architektury, historyczno-kulturalna wartość i ważna osobliwość Białorusi. Do tego muzeum na wieś Zaosie przyjeżdżają bardzo wielu turystów, po drugiej stronie niego biegnie mnóstwo turystycznych tras, wszyscy podróżni, turyści i interesanci zostają zadowolone zobaczonym. Mieszkańcy okolicznych miast często urządzają tu weselne sesje zdjęciowe.
Pięknej atmosferze panującej w muzeum-dwór Adama Mickiewicza na wsi Zaosie sprzyjają także łagodny beztroska tych miejsc, piękno przyrody i świeże powietrze. Oprócz tego, trzeba także zaznaczyć, co wieś Zaosie znajduje się mniej niż w 20 kilometrach od podstawowej magistrali kraju - trasy Brześć-Mińsk. Dlatego wpaść tutaj bardzo lekko. I w tym jest sensem ponieważ wrażenia i wspomnienia u interesantów zostaną tylko pozytywne.
Szkice Napoleona Ordy, Zaosie:
