Bereza (do 1945 Bereza Kartuska) - to miasto Brzeskiego obwodu Białorusi, administracyjne centrum Bereskiego powiatu. Podstawową osobliwością miasta Bereza pojawiają się ruiny klasztoru kartuzów, który początkowo został zbudowany w 1648-89 latach. Dany stary klasztor w mieście Bereza w odpowiednim czasie był jednym z największych i najbogatszych nie tylko na terytoria współczesnej Białorusi, ale też w całej Rzeczypospolitej. W szeroki klasztorny kompleks w mieście Bereza wcześniej wchodzili: kościół z wysoką wieżą dzwonnicą (tylko jej fragmenty i zachowali się do naszych dni od całego kościoła), cele (t.zn. mieszkalne korpusu), apteka, szpital, refektarz, biblioteka, liczne gospodarcze budowy a także obronne urządzenia. Sprawa w tym, co klasztorny kompleks z ogrodem i stawem w mieście Bereza został otoczony przez rów i kamienną ścianę z niedużymi wieżyczkami, a wysoka dzwonnica, rozmieszczona w centrum całego kompleksu, została zaopatrzona przez liczne armaty.
Po powstawaniu 1830-1831 lat, w którym zakonnicy odebrali aktywny udział na stronie zwyciężonych powstańców, klasztor w mieście Bereza został zamknięty a cała jego własność została przekazana korpusowi kadeckiemu w Połocku. Po tym w mieszkalnych korpusach klasztoru rozmieścili koszary, kościół stał się zwykły parafialnym, a zakonników rozesłali po innym klasztorom. Z punktu widzenia architektury, w pierwotnym wyglądzie zespół klasztoru w mieście Bereza przetrwał do 1863 roku. Po powstawaniu tego roku kościół i prawie cały klasztor w mieście Bereza zostali rozebrani, a nabierana cegła wykorzystana do budowy nowych koszar (o nich dalej). W 1915 roku zachujące się na tę chwilę budynki klasztoru w mieście Bereza spalili się. Te ruiny, którzy pozostali, odtąd i aż do naszego czasu kontynuują stopniowo walić się.
Na daną chwilę w mieście Bereza zachowali się tylko pewne fragmenty klasztornego kompleksu. W nasz czas jeszcze można zobaczyć: odrestaurowaną bramu, ruiny wieża-dzwonnica, pewnych korpusów klasztoru i kątowych wież a także stosunkowo nieźle zachowana część muru. Brama została odrestaurowana w niedawne czasy. Do żalu z powodu, dalszych poważnych planów po konserwacji pozostałej części klasztornego kompleksu w mieście Bereza, po całej widoczności, nie ma. Na części terytorium byłego klasztoru w mieście Bereza teraz rozmieszczają się gospodarcze budowy drugiej połowy 20-go wieku. Tym nie mniej, nawet te ruiny klasztornego kompleksu w mieście Bereza, że osiągnęli, pozwalają przedstawić całą jego dawna wielkość i stają się zabytkami architektury 17-go wieku, kulturowo-historyczną wartością i ważną osobliwością Białorusi.
Są w mieście Bereza i inne osobliwości. Na przykład, cerkiew Świętych Piotra i Pawła, która początkowo została zbudowana w 1772 roku. Dana cerkiew kilka razy w sposób istotny przestawiała się, w tej liczbie w niedawne czasy. Tym nie mniej, ta świątynia w mieście Bereza staje się ciekawym zabytkiem architektury i kulturalno-historyczną wartością Białorusi.
Także w mieście Bereza jest i kilka współczesnych świątyń. Wśród nich można oddzielnie wspomnieć: cerkiew Świętego Michaiła Archanioła, zbudowana w 2007 roku, i kościół Świętej Trójcy, zbudowany w 1998 roku. Te współczesne zabytki architektury także mogą być ciekawi dla niektórych turystów i podróżnych.
No i wreszcie, niezbędne także wspomnieć te właśnie koszary, które zostały zbudowane z cegły od rozebranego klasztoru. A więc, dane koszar zostały wzniesione w mieście Bereza w drugiej połowie 19-go wieku. W 1930-je lata, kiedy miasto Bereza wchodziło w skład międzywojennej Polski, te koszary, otrzymali nazwę «czerwone», stali się z żalem znane jako obóz koncentracyjny, stworzony przez polskie władze dla więźniów politycznych Zachodniej Białorusi. Na daną chwilę te budynki w mieście Bereza znajdują się w znakomitej kondycji ponieważ aktywnie są wykorzystywani pod różne potrzeby. W pewnych z tych koszar teraz rozmieszczone handlowe i biurowe pomieszczenia.
Szkice Napoleona Ordy, Bereza:
