Gruszówka - to wieś w Lachowickim powiatu, Brzeskiego obwodu Białorusi. Podstawową osobliwością wsi Gruszówka pojawiają się fragmenty folwarcznego kompleksu. Centralny budynek tego kompleksu - to drewniany folwarczny dom, który został wzniesiony tu w końcu 19-go wieku, a teraz znajduje się w awaryjnym stanie. W powojenny czas folwarczny dom na wsi Gruszówka był wykorzystywany jak klub, a w 1990-je lata - jak skład. Cały folwarczny kompleks należy do miejscowego przedsiębiorstwa rolnego. Okna i drzwi folwarcznego domu niezawodne wbite. Turystom przechodzenie do środka zabronione.
Jeden z bocznych korpusów dworu na wsi Gruszówka został zbudowany jeszcze wcześniej, po pewnym wiadomościom w 17-ym wieku. Tak więc, ten dwór jest bardzo stary. Do dworu na wsi Gruszówka także odnosi się bardzo godna uwagi kaplica-grobowiec, zbudowana w początku 20-go wieku, która rozmieściła się przykładnie w jednym kilometrze od folwarcznego domu, na przeciwległej stronie drogi, na granicy lasu i pola. Koło kaplicy także częściowo zachowało się oryginalne ogrodzenie z bramą. Po licznym subiektywnym ocenom turystów i podróżnych kaplica-grobowiec na wsi Gruszówka staje się jednym z najbardziej pozostających w pamięci zabytków architektury Białorusi.
Także w skład folwarcznego kompleksu na wsi Gruszówka wcześniej wchodziły kilka gospodarczych budów, odnoszących się na koniec 19-go - początkowi 20-go wieków i park ze zbiornikiem wodnym. Na daną chwilę, większość budynków wchodzących w skład folwarcznego kompleksu na wsi Gruszówka znajdują się w słabej kondycji. Folwarczny dom zakonserwowany, pewne gospodarcze budowy są wykorzystywane i teraz pod gospodarcze potrzeby miejscowym przedsięwzięciem, a pozostałe gospodarcze budowy i stary boczny korpus walą się. Park także znajduje się w rzucanym wyglądzie. Stan kaplicy zadowalająco mocny, zamknięcia na razie jeszcze nie runęli, chociaż dachu dawno już nie ma. Do żalu z powodu, niepodobne, żeby ktoś próbował przywrócić albo zakonserwować budynek kaplica-grobowiec na wsi Gruszówka.
Ale główną charakterystyczną cechą dworu na wsi Gruszówka pojawia się to, że tu rodził się, żył i umarł Tadeusz Rejtan, w zaszczyt którego, do słowa, zaprowadzony pamiętny kamień na terytoria koło kaplicy. Tadeusz Rejtan - białoruski szlachcic, deputowany na Sejm Walny od Nowogródka województwa Wielkiego Księstwa Litewskiego. W 1773 roku brał udział w tak nazywanym «Rozbiorowym» sejmie w Warszawie. Razem z pewnymi innymi szlachcicami Tadeusz Rejtan wszelkimi sposobami próbował zerwać sejm, żeby nie pozwolić na twierdzenie pierwszego rozbioru Rzeczypospolitej Polski. Kiedy wszystkie środki zostały wyczerpane, Tadeusz Rejtan, uzyskując od Sejmu protestu przeciwko Rozdziałowi nie wypuszczał deputowanych z sali obrad. Dla tego on leżał przed wyjściem z słowami: «Zabijcie mnie, nie zabijajcie Ojczyzny!». Ten protest został schwytany na obrazie Jana Matejko «Rejtan. Upadek Polski». W Białorusi i Polsce Tadeusz Rejtan jest uważany za bohatera narodowego, przykładem patriotyzmu i poświęcenia.
W 1930 roku prochy Tadeusza Rejtan zostali przeniesiony w kaplica-grobowiec na wsi Gruszówka (i umieszczony w krypcie z prawej strony od wejścia). Oprócz tego, zaznaczymy, co większość budynków, które dzisiaj odnoszą się do dworu na wsi Gruszówka jeszcze nie istnieli w czasach Tadeusza Rejtan. A sam żył w starym kamiennym bocznym korpusie gospodarstwa, który dzisiaj znajduje się w niezmiernie opłakanym stanie. Folwarczny dom w te czasy, t.zn. w drugiej połowie 18-go wieku, także był kamienny. Go jeszcze zdążył utrwalić Napoleon Orda na jednej z swoich szkicowań, zrobionej w drugiej połowie 19-go wieku. Później, właścicielowi dworu lekarze nie polecali kontynuować żyć w kamiennym domu, z powodu jego choroby. Dlatego w końcu 19-go wieku, na fundamencie starego folwarcznego domu, był zbudowany nowy dom drewniany, który i zachował się do naszego czasu.
A więc, kompleks budynków starego dworu na wsi Gruszówka, który należał do Tadeusza Rejtan, niewątpliwie staje się zabytkami architektury, dużą kulturalno-historyczną wartością i ważną osobliwością Białorusi, mimo nawet na to, że na razie jeszcze ten architektoniczny kompleks znajduje się w przygnębiającym stanie. Chociaż dla określonego koła turystów po Białorusi, ruiny przedstawiają nawet większe zainteresowanie, niż odbudowane budynki...
Szkice Napoleona Ordy, Gruszówka:
