Мемарыяльны комплекс «Дзяржынава» размяшчаецца на ўскраіне Налібоцкай пушчы недалёка ад вёскі Пятрылавічы (Стаўбцоўскі раён, Мінская вобласць, Беларусь). Дадзены комплекс уяўляе з сябе адноўленую сядзібу Дзяржынскіх, арыгінал якой ставіўся да канца 19-га стагоддзя (на фота ўнізе). У адным з будынкаў, якія ставіліся да гэтай сядзібы 11 верасня 1877 гады нарадзіўся Фелікс Дзяржынскі - знакаміты рэвалюцыянер, заснавальнік і кіраўнік савецкіх спецслужбаў, выбітны дзяржаўны дзеяч і адзін з ініцыятараў «чырвонага тэрору» - масавых арыштаў і расстрэлаў праціўнікаў савецкай улады.
Супярэчлівая асоба, лёс, дзейнасць і часам вельмі жорсткія метады і рашэнні Фелікса Дзяржынскага заслужылі мноства самых розных, часам процілеглых ацэнак з боку гісторыкаў, розных грамадскіх і палітычных дзеячаў, ды і звычайных людзей. Тым не менш, сам факт таго, што гэты чалавек паўплываў на ход гісторыі і, так ці інакш, быў выбітнай асобай, ніхто аспрэчваць не можа. Сёння ў яго гонар толькі ў нашай краіне названа мноства вуліц, праспектаў, самая высокая гара Беларусі і нават цэлы горад, ўстаноўлена мноства помнікаў, а ў сілавых структурах яго асоба па-ранейшаму акружаная арэолам славы і асаблівага шанавання. Таму, сёння сядзіба-музей «Дзяржынава» прысвечаная памяці Фелікса Дзяржынскага несумненна з'яўляецца важнай часткай культурна-гістарычнай спадчыны Беларусі, якую нельга ігнараваць.
Ад арыгінальных будынкаў сядзібы «Дзяржынава» да нашых дзён захаваліся толькі падмуркі. Справа ў тым, што сядзіба была спалена нямецка-фашысцкімі захопнікамі ў 1943 годзе. Да гэтага, акрамя асноўнага сядзібнага дома, у комплекс будынкаў сядзібы «Дзяржынава» ўваходзілі таксама некалькі гаспадарчых пабудоў і невялікі парк. У 1970-ых гадах тут быў заснаваны мемарыяльны комплекс. Ён быў прадстаўлены 48 валунамі (па колькасці гадоў, пражытых Феліксам Дзяржынскім). У 2000-ых гадах былі адноўлены некаторыя будынкі, што ставяцца да сядзібы «Дзяржынава», у прыватнасці сам сядзібны дом і некаторыя гаспадарчыя пабудовы.
Падмуркі астатніх будынкаў былі раскапаныя, і цяпер прадстаўляюць з сябе, як ні дзіўна, вельмі цікавае, маляўнічае і незвычайнае відовішча. Тэрыторыя сядзібы «Дзяржынава» была выдатна добраўпарадкавана, побач з усімі аб'ектамі былі ўсталяваныя інфармацыйныя таблічкі, а ў цэнтры комплексу з'явіўся помнік Феліксу Дзяржынскаму. Валуны сёння ўпрыгожваюць алеі сядзібы-музея «Дзяржынава». У адноўленым будынку сядзібы размяшчаецца непасрэдна музей, у якім маецца некалькі прадметаў даўніны, аднак у асноўным там прадстаўленыя дакументы і іншыя матэрыялы, якія апавядаюць пра жыццё і дзейнасць Фелікса Дзяржынскага. У такім выдатным стане сядзіба-музей «Дзяржынава» знаходзіцца і сёння.
У наш час на тэрыторыі сядзібы-музея «Дзяржынава» розныя сілавыя структуры часам праводзяць свае ўрачыстыя і святочныя мерапрыемствы, напрыклад, тут прымаюць прысягу, прысвойваюцца званні, ўручаецца асабістая памятная зброя, узнагароды і гэтак далей. Звычайных турыстаў тут бывае не вельмі шмат. Тым не менш, у выхадныя або летнія дні тут пуста таксама не бывае. Музей-сядзіба «Дзяржынава» можа быць вельмі цікавая тым падарожнікам па Беларусі, якія цікавяцца гісторыяй станаўлення савецкай улады і савецкім перыядам у гісторыі Беларусі ў цэлым.
