Слонім - гэта горад Гродзенскай вобласці Беларусі, адміністрацыйны цэнтр Слонімскага раёна. Горад Слонім вельмі багаты на архітэктурныя помнікі і славутасці. У горадзе Слонім нельга вылучыць нейкую адну з славутасцяў як асноўную, і кожная з іх па асобнасці можа быць і не склала б такой вялікай цікавасці для турыстаў, але ўвесь архітэктурны ансамбль горада Слонім разам узяты сапраўды ўяўляе вялікую цікавасць для падарожнікаў.
Адной з асноўных славутасцяў горада Слонім з'яўляецца касцёл Святога Апостала Андрэя, пабудаваны ў далёкім 1775 годзе. Гэты касцёл у горадзе Слонім мае вельмі прыемны, незвычайны і запамінальны знешні выгляд, знаходзіцца ў добрым стане і дзейнічае. Асноўная архітэктурная асаблівасць храма заключаецца ў тым, што дзве яго вежы, якія ўпрыгожваюць пярэдні фасад, павернутыя на некаторы вугал. Незвычайна і нязвыкла выкананы таксама і задні фасад. Дадзены касцёл быў зачынены пасля паўстання 1830-31 гадоў, акрамя таго, храм моцна пацярпеў падчас Першай Сусветнай Вайны. У 1925 годзе, калі Слонім уваходзіў у склад міжваеннай Польшчы, касцёл быў адрэстаўраваны. Пасля Другой Сусветнай Вайны ў прыгожым і вытанчаным будынку храма размяшчаўся склад саленняў. Храм вярнулі вернікам у 1990 годзе, а да 1993 года касцёл быў адрэстаўраваны і цалкам аднавіў паўнавартаснае функцыянаванне.
Наступнай важнай славутасцю горада Слонім з'яўляецца іншы старажытны храм - касцёл Беззаганнага Зачацця Найсвяцейшай Панны Марыі, пабудаваны ў 1670 годзе. Гэты касцёл знаходзіцца ўнутры шчыльнай гарадской гістарычнай забудовы горада Слонім, таму разглядзець яго цалкам трохі праблематычна. Касцёл знаходзіцца ў моцным стане, аднак мае патрэбу ў касметычным рамонце. Побач з дадзеным касцёлам захаваліся кляштарныя карпусы і старадаўняя брама. Сапраўды, раней гэты храм уваходзіў у склад кляштара. У наш час гэты кляштар ужо даўно не дзейнічае. Кляштарныя карпусы ўяўляюць з сябе цэласныя пабудовы, аднак маюць патрэбу ў капітальным рамонце. Несумненна, што абодва старадаўніх касцёла ў горадзе Слонім з'яўляюцца важнымі архітэктурнымі помнікамі свайго часу, гісторыка-культурнымі каштоўнасцямі і славутасцямі Беларусі.
Чарговай вельмі важнай славутасцю горада Слонім з'яўляецца Траецкі сабор, пабудаваны ў 1645 годзе. Гэты вельмі старажытны храм у свой час меў нават некаторыя абарончыя функцыі. І сапраўды, будынак сабора ў горадзе Слонім выглядае вельмі манументальна і візуальна адпавядае свайму часу пабудовы. Умацаваныя магутнымі контрфорсамі сцены не пакідаюць сумневаў, што ў дадзеным храме можна было схавацца ў выпадку небяспекі. За сваю шматвяковую гісторыю храм неаднаразова пераходзіў ад адной хрысціянскай канфесіі да іншай. На дадзены момант - гэта дзеючы праваслаўны сабор. Несумненна, што гэты старадаўні сабор у горадзе Слонім з'яўляецца вельмі важным архітэктурным помнікам 17-га стагоддзя. Трэба таксама абавязкова адзначыць, што дадзены храм у горадзе Слонім раней таксама уваходзіў у склад кляштарнага комплексу. У нашыя дні гэты кляштар даўно ўжо не дзейнічае, але побач з храмам і цяпер можна знайсці кляштарныя карпусы, якія, аднак, выглядаюць дастаткова несамавіта. Сам жа сабор у горадзе Слонім добра адрэстаўраваны і знаходзіцца ў выдатным стане.
Наступнай цікавай славутасцю горада Слонім з'яўляецца Спаса-Праабражэнскі сабор. Гэты праваслаўны храм быў пабудаваны зусім нядаўна, у 2005 годзе. Аднак, выглядае ён значна старэй, а таму гэты велічны і манументальны сабор ўдала ўпісаўся ў архітэктурны ансамбль гістарычнага цэнтра горада Слонім. Несумненна, што нават нягледзячы на свой малады ўзрост, ужо ў нашыя дні дадзены сабор у горадзе Слонім з'яўляецца славутасцю Беларусі і можа прадстаўляць цікавасць для некаторых груп турыстаў.
Яшчэ адна славутасць горада Слонім - гэта сінагога, пабудаваная ў 1648 годзе. Сінагога гэтая, як бачым, вельмі старажытная, і ў гэтым жа і складаецца яе галоўная адметная асаблівасць і каштоўнасць. Наогул кажучы, у Беларусі захавалася вельмі мала моцных будынкаў былых сінагог, таму сінагога ў горадзе Слонім з'яўляецца дастаткова рэдкім, а значыць і каштоўным беларускім архітэктурным помнікам і турыстычнай славутасцю. Пасля Другой Сусветнай Вайны будынак сінагогі выкарыстоўваўся ў якасці склада і гандлёвага памяшкання. З 2001 года сінагога ў горадзе Слонім знаходзіцца на рэстаўрацыі, якая, аднак, пасоўваецца вельмі павольна.
У горадзе Слонім, акрамя пералічаных, захавалася яшчэ вельмі шмат невялікіх архітэктурных помнікаў і славутасцяў. Большасць з іх сканцэнтравана ў гістарычным цэнтры горада Слонім і ставіцца да XIX - пачатку XX стагоддзяў, але ёсць тут будынкі і больш старадаўнія, якія адносяцца да XVIII стагоддзя (у асноўным гэта кляштарныя карпусы, пра якія згадвалася вышэй). Сярод гэтых дадатковых славутасцяў горада Слонім можна сустрэць некалькі капліц, старадаўнія жылыя дамы, асабнякі і казармы, будынкі дарэвалюцыйных банкаў, пажарнае дэпо і многае іншае. Адмысловага згадвання заслугоўвае вельмі адметны і маляўнічы будынак мясцовага чыгуначнага вакзала, пабудаванага ў 1922 годзе. Усе гэтыя славутасці разам узятыя ствараюць у горадзе Слонім унікальную турыстычную атмасферу для падарожнікаў, прасякнутую гісторыяй і духам даўніны. На жаль, у Беларусі вельмі мала гарадоў, дзе ў тым жа аб'ёме захавалася гістарычная гарадская забудова. Гэты фактар надае дадатковую каштоўнасць архітэктурнаму ансамблю гістарычнага цэнтра горада Слонім. Турыстычная паездка ў горад Слонім можа стаць выдатнай ідэяй для таго, каб цікава і пазнавальна правесці выхадны дзень.
У прыгарадзе горада Слонім, у былым яго прадмесці Альбярцін (цяпер гэта адзін з раёнаў горада Слонім) захаваўся цудоўны сядзібны комплекс і паркавы масіў з сажалкамі. Будынкі, якія ўваходзяць у склад гэтага сядзібнага комплексу, былі пабудаваныя ў першай палове 19-га стагоддзя. Асабліва добра захаваўся сам сядзібны дом, флігель і стайня. Гэтыя будынкі ў наш час ставяцца да мясцовай папяровай фабрыкі, знаходзяцца ў нядрэнным стане і патроху выкарыстоўваюцца пад розныя патрэбы (буфет, моладзевы і спартыўны клубы, навучальныя класы). Парк таксама добра захаваўся, як і элементы агароджаў і некаторыя брамы. Гэты выдатны і вельмі прыгожы сядзібны комплекс у прадмесці Альбярцін горада Слонім, несумненна з'яўляецца вельмі цікавым архітэктурным ансамблем і славутасцю Беларусі. Шпацыруючы на свежым паветры па гэтых мясцінах, турысты могуць выдатна адпачыць і адчуць небывалае супакаенне.
У прадмесці Альбярцін горада Слонім захаваўся таксама касцёл Панны Марыі, пабудаваны тут у 1937 годзе (на фота злева), і царква Святога Афанасія Брэсцкага, пабудаваная ў 1933 годзе (на фота справа). Размешчаны гэтыя храмы зусім побач. Фактычна яны з'яўляюцца суседнімі адзін да аднаго будынкамі. Да царквы таксама прымыкае манастырскі корпус. Несумненна, што гэтыя невялікія славутасці добра дапаўняюць выдатную турыстычную атмасферу не толькі прадмесця Альбярцін, але і ўсяго горада Слонім ў цэлым.
Замалёўкі Напалеона Орды, Слонім:
