Hniezna - to duża wieś w Wołkowyskim powiatu, Grodzieńskiego obwodu Białorusi. Podstawową osobliwością wsi Hniezna staje się kościół Świętego Michaiła Archanioła, który był zbudowany w samym początku 16-go wieku. Początek budowy danej świątyni datuje się 1524 rokiem. Powstawał w miejscu niedużego starego drewnianego kościoła. A, po pewnym wiadomościom, na tym zaś miejscu, jeszcze do przyjścia chrześcijaństwa w te ziemie, kładła się pogańska świątynia, o czym świadczą ofiarne kamienie, zejść się z terytoriami koło kościoła w czasie jednej z konserwacji w 19-ym wieku.
Dana świątynia wciągnęła w siebie linie późnego gotyku z już przejawiającymi się w te czasy elementami renesansu. W architektonicznym planie, bardzo niezwykle dla Białorusi wygląda ośmioboczna wieża, która ozdabia główna fasada budynku. Bardzo ciekawą i godną uwagi właściwością kościoła Świętego Michaiła Archanioła na wsi Hniezna, która naraz obrzuca się prosto w oczy turystom pojawia się rozmiar centralnych drzwi wejściowych. Ona na tyle mała, co każdemu człowiekowi wypadnie nawet pochylać się, żeby dostać się do środka.
Opiszemy także historię świątyni. Po budowie kościoła na wsi Hniezna w początku 16-go wieku, następującym ważnym wydarzeniem w jego losie stanęło to, że w 1555 roku stanął kalwińskim soborem. W takim statusie był prawie sto lat, i w 1643 został zwrócony katolikom. Tak więc, reformacja nie podeszła tej świątyni stroną. Także w wejściu swojej długiej historii świątynia wielokrotnie paliła się i uszkadzał się w różnych wojnach. Jednak, go zawsze przywracali. Czasem przywrócenie odbywało się szybko, w pewnych innych przypadkach rozciągało się na kilka dziesięcioleci.
Świątynia na wsi Hniezna także aktywnie wykorzystali miejscowi mieszkańcy jak schronienie i twierdza w czasie działań bojowych w okolicach wsi, które zdarzały się tu w przebiegu wielu wojen. Rzeczywiście, świątynia wykonana bardzo monumentalne i solidne. I chociaż sam kościół był wykorzystywany właśnie jak schronienie dla spokojnych mieszkańców, i w samych walkach nie brał udziału, niemniej jednak po nim w pewnych przypadkach także odbywał się celowniczy armatni ogień, o czym świadczy armatnie jądro, uwięznąć w ceglanym murze ściany kościoła, i zachujące się do naszych dni.
Podziemie kościoła długi czas był wykorzystywany dla pochówku właścicieli Hniezna i innych znakomitych figur. Z czasem ta nekropolia przestała rozszerzać się, i w początku 20-go wieku go zamurować. Wtedy zaś, w 1930-1932 latach, w okresie pobytu wsi Hniezna w składzie międzywojennej Polskiej Republiki była przeprowadzoną globalną konserwacją budynku. Po Drugiej Wojnie Światowej w 1968 roku kościół został zamknięty i przekazany miejscowemu przedsiębiorstwu rolnemu pod skład. Tym nie mniej budynek przeważnie stał puste, powoli waliło się i starzało się.
W 1989 roku świątynia zwrócona kościołowi katolickiemu, jego powtórne poświęcenie doszło do skutku w 1990 roku po przyprowadzeniu budynku w porządek. Po tego były zaczęta pełnowartościowa konserwacja i przywrócenie kościoła Świętego Michaiła Archanioła na wsi Hniezna. Te prace trwały wystarczająco długo, ale na dzisiejszy dzień w zasadzie kończone. Tak więc, w nasz czas kościół znajduje się w znakomitej kondycji lecz jego drzwiach otwarte dla interesantów i wierzących. Oprócz tego, mimo licznych rekonstrukcyjnych prac, przeprowadzających się w różny czas, kościół w ogólnych zarysach zachował swój początkowy wygląd.
Kościół na wsi Hniezna staje się bardzo ważnymi zabytkami architektury 16-go stulecia. W Białorusi, niestety, niezbyt wiele zabytków architektury 16-go albo wcześniejszych wieków, dlatego kościół na wsi Hniezna staje się unikatowym obiektem białoruskiego historycznego dziedzictwa. Ten kościół będzie bardzo ciekawie odwiedzić wszystkim turystom i podróżnym po Białorusi, on niewątpliwie wchodzi do grona centralnych osobliwości i kulturalno-historycznych wartości nie tylko Grodzieńskiej dziedziny ale też całej Białorusi.
Jest na wsi Hniezna i inną niebagatelną osobliwością, a mianowicie - doskonale zachujące się gospodarstwo drugiej połowy 19-go wieku. Jak to częste bywa w Białorusi, gospodarstwo rozmieszczone nad brzegiem niedużego zbiornika wodnego. Folwarczny kompleks obejmuje nieduży pałac, stający się centralnym budynkiem całego kompleksu, fragmenty parku z pięknymi alejami, cały kompleks innych budów, rozciągnąć się prawie po całej wsi Hniezna. Pewne z tych budynków wcześniej były mieszkalne, administracyjne albo nawet handlowymi, inne budynki, odnoszące się do gospodarstwa, mieli różne gospodarcze przeznaczenie, w szczególności zachowała się stajnia.
Większość budynków a także park, wchodzące w skład folwarcznego kompleksu na wsi Hniezna zachowali się do naszego czasu w dobrym stanie. Większość z nich nawet zostało przywrócone i odrestaurowane w niedawne czasy. W budynku samego gospodarstwa (niedużego centralnego pałacu) dzisiaj kładą się miejscowe organy władzy wykonawczej. Inne budynki folwarcznego kompleksu na wsi Hniezna i dzisiaj są wykorzystywani pod gospodarcze albo administracyjne potrzeby miejscowymi przedsięwzięciami. Niewątpliwie, co folwarczny kompleks na wsi Hniezna także być może nader ciekawy dla turystów i podróżnych po Białorusi. Ten kompleks staje się wartościowymi zabytkami architektury 19-go wieku i osobliwością Białorusi.
Tak więc, na wsi Hniezna uformowała się bardzo przyjemna turystyczna atmosfera, tu jest jedna z centralnych osobliwości całego regionu, która doskonale uzupełnia się innymi niedużymi osobliwościami wsi. Oprócz tego, na zakończenie niezbędne także zaznaczyć, co wieś Hniezna wystarczająco duża. Turyści i podróżni po Białorusi mogą znaleźć tu kilka sklepików, aptekę, oddział banku i pewne inne elementy podstawowej infrastruktury, które mogą być potrzebny im w podróży.
Szkice Napoleona Ordy, Hniezna:
